Znakowanie produktów to niezwykle istotna kwestia, zwłaszcza w przypadku artykułów spożywczych. Konsument ma prawo do informacji na temat spożywanej żywności, a producent powinien zamieścić informacje na opakowaniu. Przeczytaj, jak powinno to wyglądać.
Każda osoba dokonująca zakupów, czy to stacjonarnych, czy przez Internet, ma prawo do uzyskania informacji na temat produktów. Jest to szczególnie istotne w przypadku żywności, ponieważ zawartość pewnych składników może stać się przyczyną na przykład wystąpienia objawów alergii pokarmowej. To także ważna kwestia dla osób unikających pewnych składników w diecie, czego przykładem mogą być weganie eliminujący składniki pochodzenia zwierzęcego. Wytwórca ma obowiązek informować na etykiecie o tym, jaki skład ma dana rzecz, co pozwala klientom podjąć decyzję o zakupie. Istnieją też przepisy nakazujące umieszczanie na etykietach konkretnych oznaczeń. Z artykułu dowiesz się, jak powinno wyglądać etykietowanie produktów.
Ogólne zasady podczas znakowania produktów
Właściwe znakowanie żywności oraz innych produktów to wyraz odpowiedzialnego biznesu, ale też kwestia regulowana prawnie. Podstawową informacją, która musi znaleźć się na nadruku, jest ta o producencie, a w niektórych przypadkach także importerze bądź innej osobie zajmującej się wprowadzeniem towaru na rynek. Dodatkowo, na opakowaniu musi znaleźć się nazwa danej rzeczy, nawet jeśli jest to teoretycznie oczywiste. Ostatnią i jednocześnie najszerszą kategorię tworzą dane dotyczące charakteru towaru. W przypadku produktów żywnościowych będzie to zatem termin zdatności do spożycia; leki muszą zawierać zalecane dawkowanie, a preparaty czyszczące – spis niebezpiecznych substancji w składzie.
Znakowanie produktów i towarów paczkowanych
Jeśli towar jest pakowany w jednorazowe, plastikowe opakowanie, to oprócz powyższych zasad znakowania, trzeba też podać inne dane. Istotna jest tutaj ilość nominalna produktu, której nie można zmienić bez naruszania opakowania. Ponadto, istotne są dane samego przewoźnika, czyli firmy zajmującej się przewozem paczek, bądź importera.
Rozmiar i język napisów i informacji na opakowaniach
Nie wszyscy zdają sobie sprawę z tego, że napisy na opakowaniach muszą mieć określoną, minimalną wielkość. Krój pisma z informacjami nie może być mniejszy niż 1,2 milimetra. Oznaczenie powinno być zawsze napisane w języku kraju, w którym dany produkt został dopuszczony do obrotu. W Polsce każda etykieta musi mieć zatem zapis po polsku, stąd na niektórych produktach można znaleźć dodatkowe nalepki z danymi w tym języku.
Jaką rolę pełnią kody kreskowe na produkcie?
Kody kreskowe nie są istotne z punktu widzenia konsumentów, jednak pełnią ważną rolę w kontekście obsługi klientów. Każdy z produktów ma bowiem unikatowy układ kresek, dzięki czemu możliwe jest sprawne zidentyfikowanie danej rzeczy oraz uzyskanie informacji o niej. Oprócz tego, kody pozwalają na prowadzenie wiarygodnej i prostej ewidencji towarów w sklepie. Dzięki ich obecności sprawdzenie informacji o dystrybucji, magazynowaniu lub sprzedaży danego przedmiotu jest o wiele łatwiejsze. To zatem ważny element z perspektywy logistycznej. Z tego powodu często jest narzucany przez różne sieci handlowe.
Jakie są kategorie znakowania produktów?
Na etykietach mogą pojawić się różne informacje o produkcie, podzielone na rozmaite kategorie znakowania. Wyróżnia się tutaj znaki:
- informacyjne – przekazują podstawowe dane na temat zapakowanego produktu oraz producenta bądź importera;
- zasadnicze – pozwalają zidentyfikować rodzaj opakowania i ułatwiają dostarczenie towaru;
- manipulacyjne – informują o tym, jak należy obchodzić się z opakowaniem;
- ostrzegawcze – przestrzegają przed niebezpieczną zawartością opakowania.
Oczywiście, jedna etykieta może zawierać informacje z każdej z tych kategorii. Nie zawsze jest to jednak konieczne.
Uprawnienia potrzebne do niektórych typów znakowania produktów
Produkcja, a co za tym idzie, także oznaczanie niektórych produktów są obwarowane pewnymi przepisami. Mogą to być zarówno rozporządzenia krajowe, jak i te wynikające z aktów prawnych wspólnot, na przykład UE. Ma to ukrócić nieuczciwe praktyki producentów i uregulować rynek. Ograniczenia dotyczą przede wszystkim wyrobów medycznych. Do ich sprzedaży trzeba posiadać świadectwo wolnej sprzedaży, poświadczane specjalnym znakiem CE. Oprócz tego, podczas wprowadzenia do obrotu środków ochrony roślin konieczne jest specjalne zezwolenie. Podobna sytuacja ma miejsce w przypadku środków spożywczych ze specjalnym oświadczeniem zdrowotnym.
Powiadomienie o wprowadzeniu produktów na rynek
Oprócz ograniczeń polskie prawo nakłada także na niektórych producentów obowiązek poinformowania o wprowadzeniu do obiegu danego produktu. Zawiadomienie składa się wówczas do Głównego Inspektora Sanitarnego. Oczywiście, nie każda rzecz musi być odnotowana w urzędzie, ponieważ spowodowałoby to tylko zbędny bałagan. Przepisy dotyczą przede wszystkim różnego rodzaju suplementów diety i środków z witaminami i minerałami, czyli produktów podobnych do leków, ale nieprzebadanych tak dokładnie jak one. Podobnym obowiązkiem obwarowane są także artykuły spożywcze do żywienia specjalnego, a także te przeznaczone dla niemowląt.
Rodzaje znakowania produktów i opakowań plastikowych
Plastik to surowiec, który nadal stanowi najczęstszy składnik opakowań. Są oczywiście różne typy tego tworzywa, niektóre zdatne do ponownego użytku, inne nie. Najbezpieczniejszym rodzajem jest z pewnością HDPE, który można wykorzystać ponownie. Bezpieczny jest także LDPE, często używany do opakowania żywności, oraz PP. Jednorazowym plastikiem jest za to popularny PET, który można spotkać na przykład w butelkach z wodą mineralną.
Nie wolno wykorzystywać ich ponownie. Unikać należy za to PCV i PS, czyli składnika styropianu. Surowce te nie powinny mieć kontaktu z jedzeniem. Inne rodzaje tworzywa są szczególnie niebezpieczne i powinno się ich unikać. Warto to również również z uwagi na społeczną odpowiedzialność biznesu. W planowaniu strategii CSR ekologiczne podejście do prowadzenia przedsiębiorstwa jest szczególnie istotne.
Data minimalnej trwałości w znakowaniu produktów spożywczych
Datą minimalnej trwałości nazywa się czas, w którym środek spożywczy zachowuje najlepsze właściwości, o ile jest dobrze przechowywany. Można tutaj użyć jednej z dwóch formułek:
- „najlepiej spożyć przed” – po niej powinna pojawić się data w formie dnia, miesiąca i roku;
- „najlepiej spożyć przed końcem” – ta formuła jest bardziej ogólna, musi bowiem zakończyć się miesiącem i rokiem bądź samym rokiem.
Warto zaznaczyć, ze nie każdy produkt musi mieć oznaczoną datę trwałości. Ominąć ją można na przykład podczas sprzedaży pieczywa.
Czy opis partii produkcyjnej to konieczny element znakowania produktów?
Partia produkcyjna nie musi się znaleźć na opakowaniu, ponieważ nie jest informacją istotną z punktu widzenia konsumenta. Realizuje natomiast wymóg możliwości identyfikacji produktów spożywczych, więc najczęściej i tak można znaleźć specjalny ciąg na opakowaniu. Przez partię produkcyjną rozumie się ilość danego artykułu wyprodukowanego, przetworzonego lub zapakowanego w takich samych bądź bardzo zbliżonych warunkach. Partia nie musi się znaleźć m.in. na opakowaniach mających mniej niż 10 cm2 i pakowanych na życzenie klienta.
Znakowanie produktów to istotna kwestia z punktu widzenia producenta, sprzedawcy i klienta. Pamiętaj, że oznakowanie, zwłaszcza produktów przeznaczonych do spożycia, jest regulowane przez konkretne przepisy prawne. Jeśli etykieta produktu nie zawiera niezbędnych informacji, mogą spotkać cię nieprzyjemności prawne i finansowe.
Powiązane:
- Ślad węglowy jedzenia i jego wpływ na globalne ocieplenie. Coś dla producentów żywności i nie tylko!
- Gdzie kupić ekologiczne warzywa i owoce: przewodnik zakupowy
- Biologia – co to jest ekologia i jak wpływa na nasze życie
- Ekologiczne kosmetyki to krok w dobrą stronę. Sprawdź, które warto mieć w domu
- Ekologiczne zakupy z dostawą do domu – jak zamawiać zdrowe produkty spożywcze przez internet
- Eko-rewolucja na talerzu – małe kroki ku wielkiej zmianie
