Zanieczyszczenia powietrza spowodowane działalnością człowieka w negatywny sposób wpływają na nasze zdrowie i otaczający nas świat. Nadmierne ilości azotu, dwutlenku siarki, tlenku siarki czy innych gazów w atmosferze powodują zjawiska takie jak kwaśny deszcz. Ponadto opad ten zmienia odczyn gleby. Czy znasz skutki kwaśnych deszczów? Sprawdź, jak spaliny wpływają na jakość powietrza, roślinność, a także stan wód i jezior.
Według definicji encyklopedycznej kwaśny deszcz to opad atmosferyczny o PH mniejszym niż 5,6, czyli kwasowym. Powstaje na skutek produkcji przemysłowej i zanieczyszczenia powietrza gazami. Warto mieć świadomość tego, w jaki sposób powstaje kwaśny deszcz, by próbować mu zapobiegać.
Jak powstają kwaśne opady?
Kwaśny opad powstaje na wskutek reakcji wody z pochłoniętymi z powietrza gazami, jak tlenki azotu, chlorowodór, kwas azotowy, siarkowodór, wapień, kwas siarkowy i inne. Zastanawiasz się, skąd w atmosferze biorą się takie substancje? Niestety wiele z nich generuje szeroko pojęty biznes, czyli fabryki. Z tego powodu tak ważna jest społeczna odpowiedzialność firm, a także dążenie do zminimalizowania tych substancji w atmosferze. Pojawią się one na skutek spalania paliw, wybuchów wulkanów, wyładowań atmosferycznych, ale także czynników zupełnie naturalnych. Jak CSR może pomóc zmniejszyć to zjawisko?
- przedsiębiorcy mogą promować rozwiązania, które zmniejszają zanieczyszczenia powietrza;
- firmy mogą „budować” ściany zieleni przy biurowcach;
- ważne jest sadzenie lasów, które zmniejszają efekt cieplarniany.
Firmy powinny też stosować rozwiązania, które obniżą emisję dwutlenku siarki i tlenków azotu do atmosfery. Coraz popularniejszy staje się wodór. Na Śląsku wprowadzono nawet autobusy napędzane w ten sposób i takie rozwiązanie jest coraz popularniejsze rownież w innych regionach.
Skąd się biorą kwaśne deszcze?
Co może powodować kwaśne deszcze i jaki jest ich skład? Statystyki pozostawiają wiele do życzenia. Każdego roku do atmosfery trafia nawet 70 milionów ton siarki, a najwięcej wyemitowano jej w ciągu ostatnich 50 lat. Ma to związek z rozwojem przemysłu i automatyzacją, a silne zanieczyszczenie powietrza widoczne jest na terenach mocno zurbanizowanych. Kwaśny deszcz składa się również ze związków azotu, a ten z kolei jest emitowany przez samochody silnikowe, elektrownie i maszyny rolnicze.
Można zatem podsumować, że kwaśny deszcz powodują:
- związki siarki i azotu;
- dwutlenek węgla.
Kwaśny deszcz a gleba
Kwaśne deszcze są w stanie zakwasić hektary gleby, zaburzyć naturalne procesy występujące w przyrodzie, a także niszczyć duże obszary zieleni. Skutki kwaśnych opadów to przede wszystkim wyginięcie żyjących w ziemi dżdżownic, a także bakterii. Z czasem gleba traci również właściwości sorpcyjne. Kwasy wytworzone w reakcji wody są niebezpieczne i szkodliwe dla całych ekosystemów, niszcząc łańcuchy pokarmowe. Powodują one także zanieczyszczenia jezior i rzek.
Kwaśne deszcze a czynniki naturalne
Nie tylko człowiek jest odpowiedzialny za występowanie kwaśnych deszczów. Szkodliwe substancje są emitowane do powietrza również podczas pożarów lasów czy wybuchów wulkanów. Zakwaszona ziemia zupełnie traci swoje właściwości, a zbyt duże ilości siarki i tlenków azotu wywołują kolejne opady. Szczególnie narażone na kwaśne deszcze są tereny zurbanizowane bądź te, gdzie regularnie pojawia się ogień. Cały świat był świadkiem wybuchów w Australii, gdzie ogień niszczył setki tysięcy lasów i zabijał miliony zwierząt. Kwaśne deszcze w sposób naturalny niszczą też budynki i pomniki. Najbardziej narażone są te zbudowane z wapieni czy marmurów.
Jak kwaśne deszcze niszczą znany nam świat?
Zwykły deszcz jest zbawienny dla roślin i zwierząt. Natomiast kwaśne deszcze to opady atmosferyczne o wysokiej kwasowości bardzo szkodliwe dla drzew. Tlenki siarki i azotu mają negatywny wpływ na rozwój ekosystemów. Obecność w powietrzu tych substancji powoduje choroby układu oddechowego i alergie. Jakie są długotrwałe skutki tego zjawiska?
- pogarszanie stanu zdrowia, w szczególności układu oddechowego;
- regularne niszczenie budynków i zabytków;
- korozja tworzyw sztucznych i metali (np. korozja samochodów);
- wypłukiwanie metali ciężkich z gleby, które trafiają do wody. Tym samym niszczą jej skład, a także zabijają rośliny i zwierzęta;
Przykłady zniszczeń
Ponad połowa lasów w Niemczech została zniszczona przez kwaśne opady. W naszym kraju skutki tych opadów są najbardziej widoczne w Sudetach, gdzie hektary drzew straciły liście. Co ciekawe, obecne zanieczyszczenia zawierają ponad 80 procent więcej szkodliwych substancji niż w latach 50. Przyczyną jest oczywiście urbanizacja i działalność człowieka: liczne fabryki, ogromne ilości dwutlenku węgla i brak polityki ekologii. Z kolei w Kanadzie w okolicach Ontario i Quebec w ponad 30 000 jezior zostały zniszczone całe ekosystemy. To tylko kilka przykładów, a jest ich zdecydowanie więcej.
Jak zapobiegać kwaśnym deszczom?
Zapobieganie temu zjawisku nie jest proste. Współczesny przemysł jest tak mocno rozwinięty, a nasza świadomość ekologiczna na tyle niska, że zachodzi potrzeba gruntownej edukacji i sprawnego działania. Szczęśliwie coraz młodsze pokolenia z większą uwagą podchodzą do spraw związanych z ekologią. Jeśli nie wdroży się stosownych działań, zanieczyszczenia atmosfery będą postępować. Szkodliwe opady mogą występować także w postaci śniegu. Jak zapobiegać temu zjawisku? Oto kilka przykładów:
- należy zmniejszyć emisję spalin z górnictwa, hutnictwa i w ogóle przemysłu;
- warto ograniczyć korzystanie z energii elektrycznej, np. na rzecz wodoru;
- sami możemy kupować mniej ropy, np. zrezygnować z jazdy samochodem i przesiąść się na rower;
- ograniczyć zużycie węgla, drewna, a także gazu ziemnego.
CSR w walce o lepszą jakość powietrza
Społeczna odpowiedzialność biznesu nabiera tempa i coraz więcej firm w swoich strategiach marketingowych dba o CSR. Kolejne przedsiębiorstwa zdają sobie sprawę z tego, że zanieczyszczenia powietrza czy opady atmosferyczne o odczynie niższym niż 5,6 to wynik pracy fabryk i ludzkich rąk. Szkodliwe substancje wyemitowane do atmosfery w procesach spalania paliw niszczą całe ekosystemy. Co firmy robią, aby zmniejszyć ślad węglowy, walczyć ze smogiem i dbać o bezpieczeństwo swoich klientów? Nie można w kilka dni zmniejszyć liczby zanieczyszczeń w powietrzu, ale długotrwałe działania pomagają w walce z opadami atmosferycznymi o kwaśnym odczynie.
Przykłady działań CSR-owych firm
Jedna z dużych platform do sprzedaży odzieży ogranicza ślad węglowy. Jak to robi? Wspiera politykę Kolumbii, Etiopii i Panamy. Tego typu działania mają na celu przywracanie naturalnych systemów. Do zadań w tym zakresie przedsiębiorcy angażują także lokalną społeczność. W Polsce również pojawiają się nowe pomysły na zaradzenie problemom dotyczącym środowiska. Nasi rodzimi przewoźnicy dbają np. o to, aby ich auta były hybrydowe. Wiele popularnych firm wymieniło część floty na hybrydową. Podobnie postępują miasta, np. Śląsk, który, jak już powiedzieliśmy, zdecydował się na autobusy hybrydowe. Prognozujemy, że coraz więcej firm pójdzie w kierunku takich proekologicznych rozwiązań.
Kwaśny deszcz to zjawisko powszechne, a jednocześnie bardzo szkodliwe dla środowiska. Warto rozważyć, co samemu można zrobić, by ograniczyć ryzyko ich występowania. Za powstawanie szkodliwych odpadów odpowiedzialny jest bowiem każdy z nas.
Powiązane:
- Zanieczyszczenie środowiska – najważniejsze przyczyny
- Zanieczyszczanie wód – co najbardziej szkodzi czystej wodzie i dlaczego ochrona wód jest ważna?
- Inicjatywy podejmowane przez organizacje ekologiczne: jakie problemy mogą naprawiać?
- Emisja spalin
- Emisja CO2 a samochody – nowe normy emisji CO2 w Europie
- Ekologiczne rozwiązania w miastach – ważny element walki ze zmianami klimatu
