Zarządzanie łańcuchem dostaw odgrywa niezwykle ważną rolę w działalności wielu przedsiębiorstw. Proces ten wymaga umiejętności dobrego zaplanowania i wykorzystania dostępnych zasobów. Sprawdź, co warto wiedzieć na ten temat.
Dynamiczne zmiany w branży produkcyjnej sprawiają, że obecne czasy nazywa się czwartą rewolucją przemysłową. W wielu systemach stosuje się automatyzację, czasami nawet sztuczną inteligencję. To z kolei prowadzi do usprawnienia działalności korporacji. Modernizacje dotykają też kwestii logistycznych. Zarówno klientom, jak i producentom zależy bowiem na jak najszybszym i bezproblemowym dostarczeniu towaru do miejsca docelowego. Podróżą przedmiotu od punktu A do punktu B zajmuje się właśnie dział zarządzania łańcuchami dostaw, po angielsku supply chain management. Jego sprawne funkcjonowanie może stanowić o sukcesie lub porażce przedsiębiorstwa. W artykule poznasz wszystkie kwestie, o których warto wiedzieć.
Zarządzanie łańcuchem dostaw a logistyka przedsiębiorstwa – czy te pojęcia są tożsame?
Łańcuch dostaw, czyli po angielski supply chain, to proces ściśle związany z dostarczaniem towaru do klienta. Jest to bardzo ogólna kategoria, odpowiedzialna za całość obsługi zamówienia. Logistyka jest w tym przypadku węższym terminem. Koncentruje się ona bowiem wokół transportu, magazynowania i dystrybucji, a więc jest bardziej związana z zarządzaniem zapasami.
Oba te pojęcia można wytłumaczyć na przykładzie jogurtu owocowego. W skład logistyki wejdzie odebranie gotowej partii produktów od producenta, przewiezienie jej do magazynu, a następnie rozwożenie palet do marketów. Łańcuch dostaw obejmuje zaś te działania, ale też wszystko to, co towarzyszy produkcji jogurtu. Oprócz wymienionych kwestii będzie to zatem także sprowadzenie mleka i owoców, przyrządzenie jedzenia, zadbanie o opakowanie i tak dalej.
Po co wprowadza się metody zarządzania łańcuchem dostaw?
Sprawny management ma przede wszystkim wpływ na efektywność firmy. Pozwala zmaksymalizować zarobki przy jednoczesnym obcięciu kosztów potrzebnych do dystrybucji. Kolejnym atutem jest stałe podnoszenie poziomu obsługi klienta, co powinno być priorytetem każdego producenta. Wprowadzenie całego łańcucha ułatwia także przepływ towarów i usług oraz nieraz skraca czas realizacji zamówień. Przy nowoczesnym, pędzącym do przodu świecie jest to szczególnie pożądane. Zorganizowana sieć dostaw jest elastyczna i pozwala szybko reagować na zmiany na rynku, na przykład zwiększający się popyt na daną rzecz.
Jakie elementy składają się na zarządzanie łańcuchem dostaw?
Łańcuchy dostaw różnią się w zależności od tego, w jakiej branży działa dostawca. Wytwarzanie ceramiki wymaga na przykład dostarczenia zupełnie innego surowca niż produkcja elektroniki. Inne są też zazwyczaj pola dystrybucji, a w przypadku wielu branży – także kierunek dostaw. Niektóre produkty są powiem wytwarzane przede wszystkim na rynek lokalny, inne zaś wysyłane w ramach eksportu za granicę.
Niezależnie od tych wszystkich zmiennych, w łańcuchu dostaw można jednak wyróżnić 3 podstawowe elementy. Są to:
- Zakup i zgromadzenie elementów potrzebnych do produkcji towaru.
- Przetwórstwo tych rzeczy do uzyskania produktu końcowego.
- Dostarczenie rzeczy do klienta.
Etapy zarządzania łańcuchem dostaw
Powyżej poznałeś 3 główne elementy składające się na łańcuch dostaw. Pomiędzy nimi występują jednak dodatkowe aspekty, które warto poznać. Przed przyjęciem surowców musi oczywiście nastąpić jakieś ich pozyskanie, czyli zawarcie układu pomiędzy dwiema stronami. Sama produkcja wymaga także szeregu koniecznych narzędzi, infrastruktury oraz siły roboczej. Pomiędzy wyprodukowaniem a otrzymaniem towaru przez klienta musi jeszcze nieraz nastąpić magazynowanie gotowego produktu oraz, przede wszystkim, jego transport, chyba że sprzedaż odbywa się w tym samym miejscu, co wytwórstwo.
Najważniejsze zasady zarządzania łańcuchem dostaw
Aby łańcuch dostaw działał sprawnie i należycie spełniał swoje zadanie, powinien funkcjonować w zgodzie z kilkoma zasadami. Najważniejsze kwestie to:
- harmonizowanie działań poszczególnych ogniw – prace w ramach poszczególnych części powinny podlegać optymalizacji czasowej, by żaden etap nie ulegał opóźnieniom, które wpłynęłyby na cały proces;
- kreowanie wartości dla emisariuszy – potrzeby wszystkich uczestników łańcucha powinny być spełnione;
- sprawny przepływ informacji – bez informowania na przykład o zmianach w czasie realizacji można spowodować poważne turbulencje w procesie produkcyjnym;
- szybkość działania – dąży się do jak najlepszego wykorzystania czasu i wprowadzania rozwiązań, które umożliwią jego oszczędzanie;
- ustalenie zadowalających wyników współpracy – znajomość oczekiwań wszystkich stron pozwala lepiej zoptymalizować proces produkcyjny i management całości.
Nowoczesne trendy w planowaniu zarządzania łańcuchem dostaw
Chęć bycia konkurencyjnym i ciągłe ulepszanie metod zarządzania wpływa na tworzenie nowych trendów, które wprowadza się do łańcuchów dostaw. Ważną tendencją jest wykorzystywanie nowoczesnej technologii do zarządzania danymi. Pozwala to także lepiej zintegrować poszczególne ogniwa łańcucha, dzięki czemu współpracują one lepiej i efektywniej. Bliskie kontakty to bowiem kolejna tendencja, do której obecnie się dąży. Na większą precyzję oraz tempo pracy wpływa zaś jej automatyzacja, zarówno w zakresie produkcyjnym, jak i transportowym.
Czym powinni charakteryzować się specjaliści do spraw łańcuchu dostaw?
Osoby pracujące w opisywanym sektorze powinny przede wszystkim potrafić negocjować korzystne warunki. Muszą się zatem wykazać asertywnością, ale też znajomością specyfiki rynku, na którym operują. Powinni dobrze radzić sobie z finansami, a czasami także księgowością. Muszą również wykazać się znajomością procesów globalizacyjnych i potrafić wykorzystać je do celów, które mogłyby pomóc biznesowi. Przydatne będą również kompetencje kierownicze, ponieważ często osoby zarządzające opisywanym sektorem pełnią również funkcje dyrektorów, stojących na czele całej działalności gospodarczej.
Wykształcenie w kierunku zarządzania łańcuchem dostaw
W różnego rodzaju szkołach wyższych, skoncentrowanych wokół tematów związanych z zarządzaniem i ekonomią, znajdziesz specjalne kierunki studiów, uczące specyfiki zarządzania całym łańcuchem dostaw. Absolwenci stają się wówczas liderami w zakresie logistyki, zatrudnianymi w międzynarodowych przedsiębiorstwach. Oczywiście, szczegółowy program różni się w zależności od danej szkoły, jednak ogólne zasady są podobne. Studenci uczą się między innymi kreowania strategii zakupowych, ekonomicznego i efektywnego zakupu towarów i optymalizowania wszystkich najważniejszych procesów.
System zarządzania łańcuchem dostaw pozwala na zwiększenie przychodów, a także ulepszenie całego procesu produkcyjnego. Jego wprowadzanie powinno być zatem priorytetem w działalności większości przedsiębiorstw.
Powiązane:
- Czym są systemy zarządzania jakością? Wdrażanie norm i certyfikacji
- Czym jest norma SA 8000? Społeczna odpowiedzialność w biznesie
- Czym są normy serii ISO 14000? Jak ważne jest zarządzanie środowiskowe?
- Obszary CSR – czym zajmuje się społeczna odpowiedzialność biznesu?
- Czym jest norma ISO 26000? Wytyczne dotyczące społecznej odpowiedzialności
- CSR – przykłady społecznej odpowiedzialności biznesu w organizacji