Ślad węglowy i ocieplenie klimatu to zagadnienia, do których w ostatnich latach przykłada się coraz większą wagę. Na przestrzeni dziejów naszej planety historii Ziemi takie ocieplenia występowały dość często. To, co łączyło zmiany klimatyczne w przeszłości, to ich płynna postępowość. Obecnie o globalnym ociepleniu klimatu nie możemy tego powiedzieć.
Antropogeniczne czynniki przyczyniają się w głównej mierze do drastycznych zmian w środowisku naturalnym. Zarówno naukowcy, jak i różne organizacje, starają się przyjąć wspólne stanowisko w walce z globalnym ociepleniem. To właśnie z tej inicjatywy powstał termin “ślad węglowy“.
Czym jest ślad węglowy?
Ślad węglowy jest to całkowita suma emisji gazów cieplarnianych wywoływanych w sposób pośredni bądź bezpośredni przez człowieka, organizację, firmę czy wydarzenie. Wyraża się go jako ekwiwalent dwutlenku węgla. Jest czymś w rodzaju śladu, jaki odciskamy na naturze poprzez emisje gazów szklarniowych. Stąd zresztą pochodzi nazwa carbon footprint. Sama koncepcja śladu węglowego wyrosła z idei śladu ekologicznego, wymyślonej we wczesnych latach 90. przez kanadyjskiego ekologa Williama Reees’a oraz szwajcara Mathisa Wackernagela.
Po co obliczać ślad węglowy?
Ograniczenie emisji gazów cieplarnianych to główny powód stojący za korzystaniem z miernika, jakim jest ślad węglowy. Miliony ton emisji dwutlenku węgla, jako głównego winnego ociepleń klimatu, ma destruktywny wpływ na środowisko. By chronić naszą planetę, zaproponowano rozwiązanie, które pozwalałoby w miarodajny sposób monitorować emisję gazów cieplarnianych, a następnie prowadzi do jej redukcji. Dzięki temu każdy z nas za pomocą odpowiednich narzędzi jest w stanie wyliczyć swój ślad węglowy. Służą do tego kalkulatory, które na podstawie dostarczonych przez nas danych, informują, jak bardzo przyczyniamy się do zanieczyszczenia środowiska.
Ślad węglowy w Polsce
Średni ślad węglowy na każdego Polaka to mniej więcej 8 ton dwutlenku węgla rocznie, a ponadto 2 tony innych gazów szklarniowych, m.in. metanu i podtlenku azotu. Daje to ponad 27 kilogramów dziennie w przeliczeniu na jedną osobę! Jeśli założyć, że każdy mieszkaniec Ziemi ma takie samo prawo do emisji tych gazów, to Polska swój odsetek wykorzystała już dawno temu. Na tle Europy Polska znajduje się na 40. miejscu pod względem wielkości emisji szkodliwych substancji do atmosfery. Kluczową rolę odgrywa tutaj sektor transportu drogowego, rolnictwa, emisje dotyczące segmentu mieszkaniowego i komercyjnego oraz, a może przede wszystkim, branża wytwórstwa energii elektrycznej.
Części składowe śladu węglowego
Co więc konkretnie składa się na ów miernik? W jaki sposób ludzie przyczyniają się do emisji CO2 do atmosfery? Dzieje się to przez:
- spalanie paliw kopalnych;
- niedostateczna izolacja termiczna budynków, w których mieszkamy;
- brak należytego recyklingu;
- nieekonomiczne gospodarowanie dobrami, w tym produktami spożywczymi;
- brak należytej staranności w zakupach produktów rolnych
Do wyżej wymienionych należy również doliczyć używanie nawozów sztucznych oraz nieumiejętne gospodarowanie terenami leśnymi.
Co zrobić, by zredukować emisję CO2?
Redukcja śladu węglowego z perspektywy przeciętnego Polaka to właściwie zaniechanie, a przynajmniej próby ograniczenia emisji gazów cieplarnianych. Ogromną rolę w tym procesie odgrywa jednak również państwo. Jak więc rządzący mogą przysłużyć się neutralności klimatycznej?
- system handlu emisjami;
- podatek węglowy na towary importowane;
- ograniczenie emisji CO2 z innych sektorów;
- potencjał lasów do walki ze zmianami klimatu;
- redukcja emisji samochodów.
Stanowisko Polski w walce ze zmianami klimatu
Jako członek Unii Europejskiej Polska powinna jak najszybciej wdrożyć odpowiednie działania mające na celu osiągnięcie poziomu zero emisyjnej gospodarki. Przede wszystkim powinniśmy się uporać z największym problemem, a więc całkowitą zmianą sektora energetycznego, który emituje do środowiska, aż 82% całkowitego wkładu emisji. Realizacja tak ambitnego planu, wynikającego zresztą z Porozumienia paryskiego, wymusza na Polsce gruntowną zmianę modelu energetycznego. Chodzi tutaj głównie o spore rozmieszczenie sieci energetycznej, z której zasobów korzysta nasz kraj. Bardziej ekologiczne źródła pozyskiwania energii nie tylko przysłużą się w walce z ociepleniem klimatu, ale również wesprą lokalne społeczności.
Efektywność energetyczna
Terminem “efektywności energetycznej” określamy stosunek uzyskanego efektu użytkowego, konkretnego obiektu czy urządzenia w znormalizowanych warunkach jego użytkowania do ilości energii, jaką zużywa, a która jest niezbędna do uzyskania spodziewanego efektu. Działania mające na celu zrównoważenie efektywności energetycznej polegają na implementacji odpowiednich zmian w danym podmiocie. Tego typu zabiegi powinny doprowadzić do obniżenia kosztów eksploatacji oraz zmniejszyć zużycie energii.
CSR jako odpowiedź na globalne ocieplenie
Do walki z nadmiernym ociepleniem klimatu staje Społeczna Odpowiedzialność Biznesu — CSR. Jest to koncepcja, której celem jest podjęcie odpowiednich kroków, a które mają na etapie budowania strategii uwzględnić między innymi dobro środowiska naturalnego. Tym samym również CSR walczy z nadmiernym śladem węglowym. Wynikają z tego następujące korzyści środowiskowe:
- ekonomiczne gospodarowanie zasobami naturalnymi oraz odpadami;
- zaangażowanie partnerów biznesowych oraz ich wspólne inicjatywy w walce ze zmianami klimatycznymi;
- popularyzowanie wartości idących w parze z ochroną środowiska.
Podsumowanie
Ślad węglowy to zagadnienie, który szczególnie w obecnych czasach jest często poruszane. Nie ulega wątpliwości, że idea podziału problemu, jakim jest emisja gazów szklarniowych, i uzmysłowienie ludziom, że także oni przykładają rękę do tego procederu, jest niezwykle skuteczna.
Daje to bardzo dosadny obraz tego, jak my sami destrukcyjnie działamy na środowisko naturalne. Bez zrównoważonego rozwoju energetycznego, szczególnie polskich firm, mamy bardzo niewielkie szanse na zachowanie Ziemi w stanie zdatnym do komfortowego życia dla przyszłych pokoleń.
Powiązane:
- Ślad węglowy organizacji. Jak go obliczyć?
- Jak obliczyć ślad węglowy produktu i do czego się to przyda? Poznaj emisję CO2 produktów handlowych!
- Ślad węglowy samolotu, czyli emisja CO2 w czasie podróżowania. Czy ekologiczne loty są możliwe?
- Jak obliczyć ślad węglowy mięsa i jaki wpływ na środowisko ma producent mięsa?
- Ślad węglowy jedzenia i jego wpływ na globalne ocieplenie. Coś dla producentów żywności i nie tylko!
- Ślad węglowy samochodu elektrycznego – jak bardzo eko są te auta?
